NGƯỜI VIỆT NAM VÀ ẤN TƯỢNG ĐẤT NƯỚC CON NGƯỜI THÁI LAN

Cùng là hai quốc gia có tốc độ phát triển vượt trội trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, cùng chia sẻ những nét tương đồng thú vị trong cội nguồn văn hóa và lịch sử, cùng thay phiên nhau giành ngôi vị nhất nhì trong cuộc cạnh tranh giữa những quốc gia xuất khẩu gạo nhiều nhất thế giới. Thái Lan và Việt Nam từ lâu đã trở thành 2 người láng giềng đặc biệt và ngày càng có nhiều sự giao thoa trên nhiều lĩnh vực, nhất là kinh tế, thương mại.

Vậy, trong tâm thức người Việt, Thái Lan có vị thế ra sao?

Đất nước và con người Thái Lan trong con mắt người Việt

Từ xa xưa, đất nước Thái Lan đã được nhắc đến khá nhiều trong sử sách Việt Nam với quốc hiệu là “Xiêm” hay “Xiêm La”. Những ai say mê nghiêm cứu lịch sử hẳn không thể quên trận chiến lẫy lừng giữa quân Tây Sơn và quân Xiêm-Nguyễn trên khúc song Rạch Gầm – Xoài Mút. Khoan hãy nói tới những phạm trù phức tạp của bàn cờ chính trị thuở xưa, sự ảnh hưởng của Thái Lan được thể hiện ngay trong ngôn ngữ bình dân của người Việt, nhất là người Nam Bộ. Con ngan trong của miền Bắc đã được người phương Nam đặt cho cái tên dân dã là con “vịt Xiêm” vì nghe đâu con vật này là cống phẩm của nước Xiêm (tức Thái Lan ngày nay) mang sang Việt Nam. Rồi đến cả, “chuối xiêm”, “dừa xiêm”, “hồng xiêm” (trái sa pô chê) … những sản vật vô cùng gần gũi, phổ biến trong đời sống vật chất của người dân nước ta. Phải chăng vì cái tiền lệ sẵn có trong lịch sử ấy mà sau này, người Việt dễ dàng thu nạp những món ăn dân dã như “chè Thái”, “lẩu Thái” vào nền ẩm thực vốn đã có nhiều màu sắc.

Gần đây nhất, có lẽ người Việt Nam biết đến Thái Lan qua 2 lĩnh vực đang nổi cộm là bóng đá và thương mại. Những trận cần ngang tài ngang sức giữa 2 đội bóng được xem là mạnh nhất Đông Nam Á luôn làm những nhà bình luận phải tốn nhiều giấy mực, còn người hâm mộ thì theo dõi sát sao với muôn vàn cảm xúc, nhiệt huyết.

 Trận đấu giữa U19 Thái Lan và U19 Việt Nam

Từ ngày 14-17/8, tại Cung Văn hóa Hữu Nghị Hà Nội, Hội chợ bán lẻ hàng Thái Lan 2014 diễn ra thu hút gần 150 doanh nghiệp hàng đầu của Thái Lan, với 180 gian hàng gồm các sản phẩm chất lượng cao, nổi tiếng. Trước đó, Hội chợ bán lẻ hàngThái Lan tại thành phố Hồ Chí Minh cũng được tổ chức rất thành công và nhận được nhiều sự chú ý của người tiêu dùng. Dạo một vòng qua các gian hàng trưng bày để thấy: đa số những mặt hàng bán lẻ của Thái đều có mẫu mã đẹp, đa dạng, phù hợp thi hiếu của người Việt, và quan trọng nhất là rẻ.

 Khách hàng tấp nập trong Hội chợ bán lẻ hàng Thái Lan tại Hà Nội

Nhiều người tiêu dùng và các tiểu thương cho biết: hàng Thái giá cả phải chăng, chất lượng ổn định, lại không dính phải nhiều “scandal” như hàng Trung Quốc nên được nhiều người ưa chuộng. Hàng tiêu dùng Thái trên thị trường Việt Nam ngày càng phong phú, từ giày dép, quần áo đến thực phẩm, hàng gia dụng … tất cả đều đang có chỗ đứng ngày càng vững chắc trong tiềm thức của người tiêu dùng Việt Nam. Thực tế, hàng hóa Thái Lan được du nhập vào Việt Nam khá sớm. Các thế hệ 7x, 8x hoặc 9x đời đầu chắc hẳn đều không thể quên loại bánh snack tôm Thái với bao bì nửa đỏ nửa bạc bắt mắt hay những ổng kẹo sô cô la đủ màu với dòng chữ Thái chằng chịt – những thức quà gắn liền với tuổi thơ.

Cuộc tiến công của văn hóa Thái?

Không chỉ có bóng đá và hàng bán lẻ, hình ảnh đất nước Thái Lan còn in dấu ấn trong rất nhiều lĩnh vực khác của đời sống người Việt hiện đại, mà tiêu biểu và “hấp dẫn” hơn cả chính là ẩm thực. Những nhà hàng Thái Lan như Con Voi Vàng, Ngò Rí, Thái Express, Chilli Thái, Tom Yum Thái … đang trở thành điểm đến lý tưởng cho những người đam mê khám phá ẩm thực Châu Á nói chung và ẩm thực Thái nói riêng. Phong sách nấu ăn theo kiểu Thái cũng dần trở thành một xu hướng được các bà nội trợ ưa chuộng. Đối với các bạn trẻ, những món như chè Thái, xôi xoài, xôi mít… hẳn đã là những cái tên quen thuộc.

Ngành công nghiệp giải trí của Thái cũng đang nỗ lực tiến công sang thị trường các quốc gia châu Á, trong đó, hiển nhiên không thể thiếu Việt Nam. Gần đây, khi bộ phim điện ảnh “Tình người duyên ma” do Thái Lan sản xuất làm mưa làm gió trên các rạp chiếu phim, người ta mới giật mình tự hỏi: phải chăng, cũng giống như Hàn Quốc với làn sóng Hallyu trước đây, Thái Lan cũng sắp sửa tạo nên một cơn sốt trong giới trẻ?

Thật ra, sự xâm nhập của các loại hình giải trí Thái Lan như âm nhạc, điện ảnh vào Việt Nam đã bắt đầu từ hơn 10 năm trước, mở đầu với China Dolls, ban nhạc với 2 thành viên nữ song sinh và những ca khúc tạo hit được dịch sang lời Việt như: “Ôi tình yêu”, “Anh chàng đẹp trai”, “Mắt bồ câu”, “Kẻ cắp trái tim”… Trên lĩnh vực phim truyền hình, các bộ phim dài tập của Thái đang chiếm được cảm tình của nhiều đối tượng khán giả, nhất là phụ nữ.

Thái Lan – nét văn hóa đặc sắc mà gần gũi

Về mặt thương hiệu, có lẽ hàng hóa Thái Lan không có nhiều ấn tượng với người tiêu dùng Việt Nam, lí do có lẽ phần nào nằm ở độ khó trong cách phát âm. Khi nói đến Nhật Bản, người ta liên tưởng đến ngay những thương hiệu nổi tiếng thế giới như: Mitsubishi, Sharp, Hitachi, Toshiba, Panasonic … Nói đến Hàn Quốc là Samsung, Hyundai … Còn Thái Lan? Rất ít người Việt có thể nhớ và gọi trơn tru tên một nhãn hàng Thái Lan dù đó có thể là loại vật dụng, thực phẩm họ dùng ngày này qua ngày khác. Nhưng họ vẫn chọn hàng Thái, thay cho hàng Trung Quốc trước đây. Cách tiếp cận người tiêu dùng của Thái rất khác so với những quốc gia tiên tiến như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan hay Singapore. Những nước đó, các thương hiệu thường nhắm vào đối tượng khách hàng có thu nhập từ trung bình trở lên, trong khi Thái lại giành riêng cho mình một thị phần rất dồi dào là người bình dân hoặc có thu nhập thấp. Dĩ nhiên, Trung Quốc cũng làm thế nhưng họ lại không đảm bảo được chất lượng và độ an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng. Vì thế mà hàng Thái tuy “không kèn không trống” nhưng đã từ lâu trở thành lựa chọn thân thuộc của người tiêu dùng Việt Nam.

Nhìn chung, Việt Nam đang trở thành một thị trường tiềm năng mà Thái Lan đang hướng tới. Với chiến thuật đánh vào địa hạt hàng bán lẻ, Thái Lan đang phát huy rõ thế mạnh của mình và trở thành một đối thủ cạnh tranh đáng gờm của doanh nghiệp trong nước.